شبکه ققنوس متشکل از پیوندهای میزبانها، ناظران، ناشران، خدمات‌دهندگان و… مبتنی بر فناوری دفتر کل توزیع شده است که امکان عرضه و تبادل توکنها و دارایی پایه را فراهم می‌آورد.
شبکه ققنوس با بهره گیری از فناوری دفاتر توزیع شده (DLT) ، زیرساختی را برای امکان انتشار توکنهای متنوع دارایی و گواهی توسط ناشران معتمد فراهم کرده است. به این ترتیب، فرآیند توکنیزاسیون انواع دارایی‌های ملموس و ناملموس، یکی از عمده‌ترین و کلیدی‌ترین فعالیت‌های این مجموعه محسوب می‌شود. بر این اساس، برای آگاهی مخاطبین، در این مجال به فرآیند و ضوابط انتشار توکن ها در شبکه ققنوس می‌پردازیم. اما پیش از آن لازم است قدری با ساختار زیست‌بوم شبکه ققنوس آشنا شویم.
آشنایی با ساختار اکوسیستم ققنوس
شبکه ققنوس متشکل از پیوندهای میزبانها، ناظران، ناشران، خدمات‌دهندگان، استارتاپ‌ها، حامیان، توسعه‌دهندگان و کاربران، مبتنی بر فناوری دفتر کل توزیع شده است که امکان عرضه و تبادل توکنها و دارایی پایه را فراهم می‌آورد. «زیست‌بوم ققنوس» هم در همین معنا به کار می‌رود.
بنیاد ققنوس مجموعه متشکل از میزبانهای شبکه ققنوس است که با رعایت قانون بازار اوراق بهادار کشور، ماهیتی خودانتظام دارد. رکن اصلی شبکه ققنوس، میزبانهای آن هستند که مسئولیت پردازش و نگهداری تراکنشهای توکنهای شبکه را بر عهده دارند. میزبانان اولیه شبکه ققنوس به‌طور درون‌زا امکان افزودن میزبانهای جدید با اخذ آراء بیش از نیمی از میزبانهای فعال را فراهم نموده‌اند و این شبکه با افزایش تعداد میزبانها توسعه خواهد یافت. مجموعه میزبانهای ققنوس، بنیاد ققنوس را شکل می‌دهند که بر تصمیمات و تغییرات شبکه ققنوس نظارت دارند.
در این ساختار، اشخاص حقیقی و حقوقی تحت نظارت میزبانها هستند که قادر خواهند بود توکن جدیدی را صادر کنند. میزبانها، مشخصات ناشر و جزئیات مشخصات توکن صادره را به اطلاع عموم می‌رسانند.
شرایط عمومی انتشار توکن در شبکه ققنوس
اشخاص حقیقی و حقوقی عمومی و خصوصی، در صورت تأمین شرایط احراز و اخذ موافقت حداقل یک میزبان، می‌توانند به عنوان ناشر ققنوس فعالیت کنند. شرایط عمومی ناشرین توکن در این شبکه به شرح زیر است:
- ناشر از لحاظ فنی، به زیرساخت و کاربردهای میزبان وابسته است.
- ناشران طبق مجوز و شرایط و الزامات میزبان خود، توکن صادر می‌کنند.
- اطلاعات مربوط به ناشران از سوی میزبان آنها به صورت عمومی انتشار می‌یابد و ناشران موظفند شفافیت لازم را در این زمینه رعایت کنند.
- ارائه سایر خدمات ققنوس توسط ناشر (ازقبیل کیف توکن و مرکز تبادل)، منوط به تأیید و قبول مسؤولیت میزبان متبوع آن است.
ناشران ملزم به ارائه سپیدنامه برای توکن خود هستند.
فرآیند تأیید و انتشار سپیدنامه ناشرین نیز به شرح زیر است:
- تدوین پیش‌نویس سپیدنامه توسط ناشر مطابق باالگوی مصوب بنیاد
- ارسال پیش‌نویس سپیدنامه به میزبان توسط ناشر
- ممیزی سپیدنامه و تطبیق آن با سپیدنامه ققنوس و الگوی مصوب بنیاد از سوی میزبان
- تأیید میزبان بر روی سپیدنامه اصلاح شده و امضای قرارداد مربوط با ناشر
- تأیید میزبان مبنی بر دارا بودن مجوزها و صلاحیت‌های قانونی مرتبط با سپیدنامه پیشنهاد شده از سوی ناشر
- انتشار نسخه نهایی سپیدنامه تأیید شده در تارنمای میزبان
ضوابط فنی و اجرایی انتشار توکن مبتنی بر شبکه ققنوس
علاوه بر شرایط عمومی، ضوابط فنی و اجرایی برای انتشار توکن در شبکه ققنوس تدوین شده که دربرگیرندۀ مشخصات دقیق توکن، اطلاعات مربوط به عوامل ریسک، اطلاعات مالی، چرخۀ حیات توکن و… است. به این منظور الگوی نحوه درج این اطلاعات در سپیدنامه های متقاضیان صدور توکن در این شبکه پیش بینی شده که اجزا و سرفصل‌های کلی آن را در ادامه مرور می‌کنیم.
معرفی توکن: پیشنهاد ارائه توکن بر بستر شبکه ققنوس می‌بایست با درج مشخصات و جزئیات توکن از جمله نوع توکن، پشتوانه توکن، همراه باشد. در صورتی که شرایط خاصی مانند شرایط احراز هویت، شرایط سنی و اعتبارسنجی، منع معامله کارکنان دولت و … برای خریداران توکن پیش بینی شده ، لازم است در این بخش قید شود.
برنامه توزیع توکن: میزان درصد از توکن و توضیح شرایط توزیع آن برای کلیه حساب‌های توزیع از دیگر مواردی است که لازم است در سپیدنامه توکن های پیشنهادی در این اکوسیستم گنجانده شوند. روش اجرایی، قراردادهای هوشمند و تراکنشهای مرتبط با توزیع توکنها مطابق با برنامه توزیع معرفی شده نیز باید در این بخش معرفی شود.
دارایی پشتوانه توکن: ویژگی‌ها و شرایط بهره‌برداری از پشتوانه توکن دارایی از دیگر الزامات انتشار توکن در این اکوسیستم است. مشخصات ثبتی، مالی، فنی و حقوقی پشتوانه توکن، روش امانت سپاری و مدیریت پشتوانه، همچنین روش استیفای پشتوانه در صورت عدم ایفای تعهدات ناشر و یا تحقق شرایط قراردادی از این جمله است.
مبنای قیمت گذاری توکن در بازار: روش قیمت‌گذاری اولیه توکن، تعیین قیمت در بازار ثانویه، عرضه در مرکزمبادله و قیمت و شرایط بازخرید از جمله سرفصل‌هایی است که درج آنها در سپیدنامه توکن های پیشنهادی می‌بایست لحاظ شود.
تحلیل مالی و جریان‌های درآمدی توکن: در این بخش می‌بایست جزئیات تحلیل مالی و اقتصادی از قبیل جریان‌های درآمدی، سرفصل‌ها و برآوردهای هزینه، سرمایه در گردش، جریان وجوه نقد، پیش بینی نقطه سر به سر، پیش بینی نرخ بازده، مالیات و عوارض مرتبط و … تشریح شود.
عوامل ریسک مرتبط با محیط فعالیت: در این بخش لازم است جزئیات عوامل ریسک مرتبط با سرمایه گذاری و خرید توکن تشریح شود. تبیین همه ابعاد ریسک مرتبط با توکن می‌تواند در تعدیل مسئولیت‌های حقوقی ناشر و میزبان مؤثر باشد. ریسک تولید و بازاریابی محصولات جدید، ریسک دسترسی و نوسانات نرخ مواد اولیه و نهاده‌های تولید، تأمین‌کنندگان اصلی نهاده‌های تولید از این جمله است.
مدیریت اطلاعات توکن: در این بخش می‌بایست اطلاعات مدیریت توکن و دارندگان آنها شامل مواردی از جمله نحوه گردآوری، تولید، پردازش، ذخیره سازی و امحای اطلاعات مشتریان توکن ها تبیین شود. شفافیت اطلاعات مرتبط با توکن، احراز هویت مشتریان، حریم خصوصی مرتبط با دارندگان توکن، همچنین ابلاغ و اخطارها از معیارهایی است که در مدیریت اطلاعات توکن می‌بایست لحاظ شوند.
مسئولیت‌ها: در این بخش دامنه و انواع مسئولیت ذینفعان زیست بوم توکن در برابر یکدیگر می‌بایست تبیین شود. مسئولیت‌های ناشر، میزبان و شبکه ققنوس در برابر یکدیگر، همچنین در ارتباط با کاربر (سرمایه گذار) در این بخش می‌بایست به شکل شفاف تدوین شوند.
الگوی تدوین سپیدنامه توکن در شبکه ققنوس
بدیهی است که کاربردهای ققنوس در چارچوب توکنهای اختصاصی طراحی خواهد شد و هر یک از این کاربردها در سند مستقلی که سپیدنامه اختصاصی آن توکن خواهد بود تشریح می‌شود.
برای تهیه سپیدنامه توکن های پیشنهادی، قالبی تهیه شده است که ناشرین موظف خواهند بود طبق این قالب ایده توکن خود را منطبق با آن تبیین و معرفی کنند. علاوه بر موارد کلی که در این ارتباط مطرح شد، شاخص‌ها و ملاحظات بیشتری در جهت شفافیت و آگاهی رسانی به مخاطبان و متقاضیان پیش بینی و در دسترس قرار داده شده است.
